Interactie tussen twee experts als voorwaarde voor succes van leefstijlgeneeskunde

Vorige week zag ik via social media een aankondiging van een nascholing voor artsen. Het thema van de betreffende dag is voeding en leefstijl bij leefstijlinterventies bij diabetes type 2. De aankondiging was gericht aan artsen om zich in te schrijven voor de nascholing. Maar ook werden artsen opgeroepen om zich als spreker te melden indien ze een boodschap hadden op het gebied van leefstijl.
Ik nam meteen contact op met de organisatie want ik ben ervan overtuigd dat ik een invalshoek kan belichten die artsen een stuk verder kan helpen in het begeleiden van hun patiënten op gebied van leefstijl in relatie tot diabetes type 2. Ik ben er me heel goed van bewust dat ik geen arts ben, maar vond - en vind - dat ik de bezoekers van de nascholing mijn expertise niet mag onthouden.
Mijn achtergrond als ervaringsdeskundige, kennis als voedingsdeskundige, en vakmanschap als storyteller combineer ik in lezingen en presentaties. Daarin verwerk ik onder meer de ervaringen, obstakels en inzichten van de vele contacten die ik de afgelopen jaren heb gehad met mensen die worstelen met hun leefstijlverandering. Al naargelang het thema van het event, belicht ik een ander aspect.
De organisator ken ik persoonlijk, en hij voelde zich enigszins bezwaard, maar wees toch mijn voorstel om een presentatie te geven af: 'Inge, als ik een spreker op het programma zet die geen arts is, dan komen ze niet.' Hij vertelde dat het al lastig is om artsen geïnteresseerd te krijgen voor een nascholing als er een andere arts komt spreken. Het moeten echt alleen maar sprekers zijn 'die van goede huize komen', anders is de nascholing kansloos.
Heel jammer... Niet zozeer omdat mijn ego zo groot is en dat mijn voorstel om er te spreken was afgewezen, maar omdat ik me realiseerde dat er nog steeds iets niet is doorgedrongen tot de artsen (op uitzonderingen na): leefstijlgeneeskunde is geen geneeskunde die je top-down kan invoeren. Als je dat als arts probeert, sla je finaal de plank mis. Ik denk dat dit meer schade kan aanrichten. Patiënten die nu misschien voorzichtig te overtuigen zijn dat leefstijlverandering hen meer gezondheidsvoordeel kan opleveren dan medicijnen, haken af wanneer er niet op de juiste manier naar hen geluisterd wordt. Juist omdat leefstijlgeneeskunde zoveel engagement vraagt van de 'patiënt', die daardoor minder patiënt en meer regisseur wordt van zijn eigen gezondheid.
'Wat zit er achter die weigering om wat vanuit de patiënten zelf komt - en dus niet met academische kennis is onderbouwd - als een essentieel onderdeel van hun nascholing te zien?', vraag ik me af. Is het onzekerheid over een gebied waar artsen nog niet heel erg in thuis zijn? Zou het angst zijn om iets los te laten; de verantwoordelijkheid over de gezondheid van de patiënt? Vinden ze dat ze al de hele dag naar patiënten luisteren, en dus op een nascholing enkel 'kennis' willen opdoen? Ik mag hopen dat het niet arrogantie is dat ze het allemaal zelf beter weten, want dan is de weg naar succes nog langer. De kennis die overgedragen werd tijdens de opleidingen is immers niet voldoende gebleken om de tsunami aan leefstijlgerelateerde aandoeningen te voorkomen.
Er is echter een positieve beweging gaande; een aantal artsen en andere zorgverleners breken al een aantal jaren een lans voor de inzichten van 'patiënten', ze gaan zoveel mogelijk in interactie met degenen waarvoor de leefstijlgeneeskunde uitkomst kan bieden. Dat zijn de professoren, artsen
, diëtisten en andere zorgverleners die niet enkel te vinden zijn op congressen en nascholingen maar zich ook echt tussen 'het gewone volk' begeven.
Zelf zie ik een grote toekomst voor leefstijlgeneeskunde: een interactie tussen twee experts. Want als de patiënt de ruimte wordt geboden, kan hij (weer) de expert worden over zijn eigen lichaam. Wat een topteam!
Artsen moeten niet leren loslaten. Alleen anders vasthouden.