Eerlijk over eten: Iets niet zeggen.. is dat oneerlijk?

Ik had afgelopen donderdag graag het symposium Staat van de Voeding in de Nieuwe Kerk in Den Haag bijgewoond. De aankondiging van NS dat er door de storm minder treinen zouden rijden, en de drama's die dat in het verleden opleverde om weer thuis te geraken, sloten openbaar vervoer uit als optie. Daarbij komt dat mijn huisarts me 14 dagen volledige rust voorgeschreven heeft, om te kijken of er nu eindelijk vooruitgang zit in die hardnekkige peesblessure. Dus fietsen was helemaal uitgesloten. Een lange uitleg om te zeggen: ik was niet op het symposium.

Het is natuurlijk heel anders als je er zelf bij aanwezig bent, maar gelukkig werd via Twitter een en ander met de rest van de wereld gedeeld. Zo was er een 3 minuten durende animatie Hoe gezond en duurzaam eet Nederland? , gemaakt door het Voedingscentrum in samenwerking met het RIVM en het CBS. Een informatieve animatie, die begrijpelijk is gemaakt voor een heel breed publiek. Prima werk van het Voedingscentrum, dat als subtitel heeft: eerlijk over eten.
Een heldere animatie, die de bewustwording over het onderwerp bij eenieder die het ziet, vergroot. Alleen valt me één ding op: Er is 1 heel belangrijke zin, die wel in beeld verschijnt, maar die niet wordt uitgesproken: Hoogopgeleiden leven gemiddeld 7 jaar langer dan laagopgeleiden. Deze zin komt 3 á 4 seconden in beeld. Er zal vast wel wetenschappelijk onderzoek gedaan zijn naar de leessnelheid en het opleidingsniveau van mensen, maar daar ken ik de uitkomsten niet van.

Uit een artikel uit 2012 door Jan-Willem Bruggink op de site van het CBS blijkt dat (tenminste) in 2002 al dit verschil in levensverwachting is geconstateerd, en dat het sindsdien constant is gebleven. Nu vind ik het niet de taak van het Voedingscentrum om dit aan te pakken, of om daar een mening over te hebben. Maar het is op zijn minst vreemd te noemen, dat je alles durft te zeggen over eten en de gevolgen daarvan, maar juist één van de schrijnende punten niet hardop uitspreekt.
Dat mensen die hoger opgeleid zijn langer gemiddeld langer leven, en gemiddeld ook langer gezond blijven dan lager opgeleide mensen, zegt veel verschillende dingen. De verklaring zal voor een deel te maken hebben met de hoogte van het salaris bij de keuze die mensen (kunnen) maken. Uit een recente publicatie van het CBS blijkt dat gezonder eten sneller in prijs stijgt dan ongezonder eten. Ik denk dat we het met z'n allen eens zijn dat hoger opgeleide mensen gemiddeld meer geld te besteden hebben, en dus een grotere keuze hebben in de supermarkt.
Daarnaast speelt de leefomgeving waarin mensen zich bevinden een grote rol. Iemands leefstijl is volledig vervlochten in de rituelen die hij of zij zich in de loop van het leven heeft eigen gemaakt. Die rituelen zijn aangeleerd door ouders en grootouders, en gevoed door vrienden en kennissen (meestal mensen uit dezelfde leefomgeving). Gewoonten zijn handelingen die we doen zonder er bij na te denken. Vaak zijn deze leefgewoonten ook handelingen die we onbewust doen. De enige manier waarop we proberen bepaalde gewoonten te veranderen, is door er ons bewust van te zijn dat we die gewoonte hebben. En ontdekken dat het ook anders kan. Dat het misschien wel beter kan.
Dat ontdekken gebeurt door informatie die we verzamelen of krijgen. Door met andersdenkenden te praten, door over onderwerpen te lezen, door symposia bij te wonen, of (lekker laagdrempelig) animaties van hooguit drie minuten te bekijken. Want er is nog een belangrijke factor die (mede) het verschil in levensverwachting kan bepalen: hoger opgeleiden hebben gemakkelijker toegang tot informatie. Laat ons in de laagdrempelige informatie die we geven dan ook man en paard noemen.

Bronnen:
www.voedingscentrum.nl
www.cbs.nl